Trądzik pospolity jest jednym z najczęściej występujących schorzeń dermatologicznych. Ma negatywny wpływ na psychikę osób nim dotkniętych. Dotyczy głównie okolic łojotokowych, w 99% przypadków występuje na twarzy. Choroba dotyczy struktur anatomicznych związanych z włosem: mieszka włosowego i gruczołu łojowego (jednostka mieszkowo-łojowa). Występuje najczęściej u młodzieży w okresie pokwitania tj. między 13. a 20. rokiem życia. Jednak może dotyczyć także osób po okresie pokwitania, np. po czterdziestce, jak również niemowląt. Trądzik pospolity ciągle jest jedną z najczęstszych przyczyn wizyt w gabinecie kosmetycznym czy dermatologicznym młodych ludzi, których nękają problemy z cerą.
Etiopatogeneza:
– czynniki genetyczne
– leki, kosmetyki
– nadmierne rogowacenie przewodów wyprowadzających i ujść gruczołów łojowych
– przerost gruczołów łojowych
– zaburzenia hormonalne
– czystość skóry
Objawy kliniczne:
– nasilony łojotok
– wykwity niezapalne: zaskórniki otwarte lub zamknięte- tzw. wykwity pierwotne
– zmiany zapalne: grudki, krosty, nacieki zapalne, guzki, cysty
– zmiany pozapalne: blizny zanikowe, blizny przerosłe, przebarwienia.
Wyróżnia się następujące postacie kliniczne:
– trądzik zaskórnikowy (acne comedonica) – zmiany skórne w postaci zaskórników
– trądzik grudkowy (acne papulosa) – zmiany skórne w powstaci zaskórników i grudek, słabo nasilone
– trądzik krostkowy (pustulosa) – zmiany skórne w postaci zaskórników i krost, słabo nasilone
– trądzik grudkowo-krostkowy – zmiany skórne w postaci zaskórników, grudek i krost, słabo nasilone
– trądzik młodzieńczy (acne juvenilis) – największe nasilenie zmian występuje w okresie pokwitania, po kilku latach trwania wykazuje tendencję do samoistnego ustępowania. Dominują zaskórniki i wykwity grudkowe zlokalizowane głównie na twarzy i plecach.
– trądzik ropowiczy (acne phlegmonosa) – z obecnością ropnych torbieli, gojenie następuje przez bliznowacenie (blizny są nierówne, wciągnięte).
– trądzik skupiony (acne conglobata) – najczęściej u mężczyzn, obecne są głębokie nacieki i torbiele ropne, bardzo duże zaskórniki. Zmiany często zajmują okolice pachową, pachwinową i pośladki. Podczas gojenia tworzą się blizny.
– trądzik bliznowcowy (acne keloidea) – w obrębie wykwitów trądzikowych tworzą się bliznowce.
– trądzik odwrócony (acne inversa) – ciężka odmiana trądziku o specyficznej lokalizacji w okolicy pach, pachwin, wokół odbytu, na wargach sromowych i na pośladkach. Objawem pierwotnym jest bolesny guzek, który pęka i dochodzi do powstania przetok, z których wydobywa się treść ropna. Dodatkowo mogą występować objawy ogólne – złe samopoczucie, gorączka.
Z uwagi na czynniki prowokujące wystąpienie zmian znany jest również podział trądziku na:
– trądzik zawodowy– chlor, dziegcie, oleje
– trądzik polekowy– steroidy, witamina B12, jod, barbiturany
– trądzik kosmetyczny– pudry i róże zatykające ujścia gruczołów łojowych i potowych
– trądzik niemowlęcy– stosowanie olejów mineralnych do pielęgnacji niemowląt
Zalecenia domowe:
– rezygnacja z solarium, gdyż opalanie w solarium przyspiesza rogowacenie naskórka, co prowadzi do powstania jeszcze większej ilości zmian skórnych
– uregulowanie diety, unikanie ostrych potraw, alkoholu
– w codziennej pielęgnacji należy uważać, aby nie przesuszyć skóry oraz nie doprowadzić do nasilenia przetłuszczania, nie używać preparatów wysuszających i odtłuszczających skórę (np. spirytus wysusza skórę, ale nie hamuje łojotoku)
– stosować „mydła” medyczne (z nadtlenkiem benzoilu, siarką, rozorcyną)
– używać płynów tonizujących zawierających ekstrakty z roślin bogatych w kwasy owocowe (mlekowy i cytrynowy)
– właściwie dobierać kosmetyki kolorowe (nie powinny mieć właściwości komedogennych)
– stosowane kosmetyki takie jak żele, toniki i kremy powinny zawierać substancje które wykazują właściwości antybakteryjne (np. olejek z drzewa herbacianego, ekstrakt z tymianku), keratolityczne (np. kwas salicylowy, glinkowy), sebostatyczne (np. kwas azelainowy, cynk)
– okłady na twarz z rumianku w celu złagodzenia podrażnień skóry
Przykładowe zabiegi w Body Care Clinic, które pomagają w walce z trądzikiem:
– konsultacja z dermatologiem
– peelingi chemiczne
– oksybrazja
